Czy wypis ze szpitala na własne żądanie jest w jakiś szczególny sposób uregulowany? Cóż… Mamy pewne regulacje w ustawie o działalności leczniczej, lecz nie jest to kompleksowa regulacja prawna. Przyjrzyjmy się tej tematyce, dzieląc to na kilka kwestii.
Na jakiej podstawie pacjent może się wypisać ze szpitala na własne żądanie?
Podstawą takiego działania jest art. 29 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej. Przepis ten mówi, że wypisanie pacjenta ze szpitala (albo innego zakładu leczniczego podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju całodobowe i stacjonarne świadczenia zdrowotne) następuje:
- gdy stan zdrowia pacjenta nie wymaga dalszego udzielania świadczeń zdrowotnych w tym zakładzie leczniczym;
- na żądanie pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego;
- gdy pacjent w sposób rażący narusza porządek lub przebieg procesu udzielania świadczeń zdrowotnych, a nie zachodzi obawa, że odmowa lub zaprzestanie udzielania świadczeń zdrowotnych może spowodować bezpośrednie niebezpieczeństwo dla jego życia lub zdrowia albo życia lub zdrowia innych osób.
Wypis ze szpitala na żądanie może nastąpić zatem na żądanie samego pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego. Kto będzie posiadał przedstawiciela ustawowego? Na przykład niepełnoletni (rodzice) czy osoba ubezwłasnowolniona częściowo lub całkowicie (opiekun lub kurator).
Czy lekarz może odmówić wypisania pacjenta ze szpitala na jego własne żądanie?
Jest sytuacja, w której lekarze mogą odmówić wypisania pacjenta do czasu wydania w tej sprawie orzeczenia przez właściwy sąd opiekuńczy. Ma to miejsce, gdy to przedstawiciel ustawowy żąda wypisania pacjenta, którego stan zdrowia wymaga dalszego udzielania świadczeń zdrowotnych. Sądem opiekuńczym, który będzie decydował w tej sprawie, będzie co do zasady sąd właściwy ze względu na miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych.
Jakie obowiązki medyków wiążą się z wypisem pacjenta ze szpitala na własne żądanie?
Pacjent wypisujący się na własne żądanie składa oświadczenie na piśmie zawierające to żądanie. Co musi zrobić lekarz, gdy pacjent zgłosi chęć wypisania się?
- Lekarz musi poinformować pacjenta o możliwych następstwach zaprzestania leczenia. Informacja taka powinna być adekwatna do wiedzy lekarza (opartej na wykonanych badaniach). Lekarz nie ma obowiązku przewidywać wszelkich możliwych zagrożeń (wyrok SO w Nowym Sączu z 9 grudnia 2020 r., sygn. akt III Ca 722/20).
- Jeśli pacjent nie chce złożyć odpowiedniego oświadczenia, lecz ustnie oświadcza wolę wypisania się ze szpitala – lekarz zobowiązany jest do poczynienia w dokumentacji medycznej odpowiedniej adnotacji.
- Jeżeli żądanie wypisania zgłasza przedstawiciel ustawowy pacjenta, a stan zdrowia pacjenta wymaga dalszego leczenia – lekarz może odmówić wypisania pacjenta. W takim wypadku powinno wystąpić się do sądu opiekuńczego o wydanie orzeczenia. Dodatkowo lekarz powinien odnotować w dokumentacji medycznej przyczynę odmowy wypisania pacjenta. Wypisanie pacjenta nie następuje do czasu wydania przez sąd orzeczenia.
Co zatem powinno się znaleźć w dokumentacji medycznej, jeżeli pacjent wypisuje się na własne żądanie? Z ostrożności lepiej, żeby były to pełne informacje. To jest:
- informacja o wypisie na własne żądanie;
- ocena stanu zdrowia i świadomości pacjenta, kontaktu słowno-logicznego z pacjentem – wynika to z tego, że zarówno zgoda na leczenie, jak i jej brak powinny być świadome;
- wskazanie, że leczenia nie zakończono i zalecane lub możliwe jest podjęcie tego leczenia w każdym momencie;
- wskazanie możliwych następstw przerwania leczenia, w tym przede wszystkim – jeżeli istnieje – podkreślenie ryzyka śmierci pacjenta;
- dla bezpieczeństwa można też podkreślić, że wskazano jedynie takie możliwe następstwa przerwania leczenia, które były wiadome z punktu widzenia dotychczasowych badań i informacji o stanie zdrowia pacjenta. Wskazanie innych wskazań jest natomiast niemożliwe z uwagi na to, że brak jest pełnego obrazu stanu zdrowia pacjenta.
Wypis ze szpitala na własne żądanie – wzór
Jak już wspomniałam, jeżeli chcesz wypisać się na własne żądanie, powinieneś to zrobić poprzez złożenie oświadczenia na piśmie. Nie jest to wymóg konieczny dla skuteczności wypisu. Możesz to zrobić również ustnie. Jednak składając pisemne oświadczenie, znajdzie się ono w Twojej dokumentacji medycznej.
W oświadczeniu powinieneś zawrzeć swoje dane, dane szpitala oraz oświadczenie o skorzystaniu ze swojego prawa wypisu na żądanie. Przepisy prawne nie nakładają na pacjentów obowiązku uzasadnienia swojej decyzji. Jeżeli w szpitalu nie ma odpowiedniego formularza, a Ty masz trudności ze sformułowaniem takiego oświadczenia, skorzystaj z naszego wzoru.
Jeśli Twoja decyzja o wypisaniu ze szpitala związana jest z naruszeniem praw pacjenta lub błędem medycznym, zapoznaj się z innymi wpisami na blogu. Być może znajdziesz przydatne dla siebie informacje. Jeżeli potrzebujesz pomocy profesjonalisty, zapraszam do kontaktu z Kancelarią lub napisania wiadomości z pomocą formularza.